Lancasterdijk 7, Oosterend
Type monument: Diversen Baken
Soort monument: Rijksmonument
Locatie: Lancasterdijk 7, Oosterend
Beschrijving
Is in eigendom van de Gemeente Texel. Dit vuurloze baken voor de scheepvaart is in 1854 ontworpen door Q. Harder van het loodswezen. Samen met de hervormde kerk van Oosterend vormde het overdag een visuele markering voor zeevarenden. De kaap is opgebouwd uit drie assen. In 2011 werd de kaap gerestaureerd.
De IJzeren ZEEKAAP werd ontworpen in 1854 door Q. Harder, een bouwkundige werkende bij de Dienst van het Loodswezen die gold als een van de belangrijkste bouwkundigen op het gebied van de kustbeveiliging. De kaap was een vuurloos baken dat alleen overdag zichtbaar was voor de scheepvaart. Samen met de kerktoren van de Nederlands Hervormde kerk te Oosterend vormde de kaap een bakenlijn ten behoeve van de scheepvaart in het oostelijk deel van de Texelstroom. Met de verzwaring en ophoging van de Waddendijk aan de oostzijde van Texel is de constructie van de kaap aan de dijk aangepast. Aan de onderste etage werden reparaties verricht. Deze etage zou nog slechts voor eenderde boven de grond uitsteken en om een visueel onevenwichtige verhouding te voorkomen is de hele etage onder het maaiveld gewerkt. Zodoende zijn er nu (1995) nog drie etages zichtbaar. Omschrijving Zeekaap, bestaande uit een gietijzeren constructie van vier etages en zes stijlen. Van de vier etages bevinden zich er drie bovengronds. De etages worden gevormd door zes radiale liggers, die aan de buitenzijde aan de stijlen zijn bevestigd en in het midden samenkomen bij een zeskantig koppelstuk. De liggers zijn aan dit koppelstuk vastgeschroefd. In de zwikken zijn gebogen profielen aangebracht. Ter versteviging van de constructie zijn in de zes zijvlakken van de kaap per zijvlak twee diagonale wanddraden aangebracht. De constructie wordt bovendien verstijfd door trekstangen, die in de zes zijvlakken zijn bevestigd. Waardering De zeekaap is van algemeen belang wegens architectuur- en maritiem-historische waarde als gaaf bewaard gebleven en zeldzaam voorbeeld van een vuurloos baken uit het midden van de 19e eeuw met een gietijzeren constructie en als zeldzaam geworden type baken ten behoeve van de kustnavigatie.